Hoe belangrijk is de cover van een boek?

Gepubliceerd op 1 september 2022 om 09:01

Je schreef een boek. Proficiat. Het publicatieproces wordt opgestart. Door jezelf of door een uitgeverij. Tijd voor de cover. Ga je voor typografie, een illustratie, of toch liever een foto? En wat met de flaptekst? Een quote? Een blurb? We trokken op onderzoek.

Weetjes en ervaringen over boeken lezen

Foto door Pixabay

What the cover!

Waarom zijn er aan de ene kant van het literaire spectrum mooie covers, esthetische kunstwerkjes, en aan de andere kant spuuglelijke gedrochten die je liefst niet in je boekenkast wil. Iedereen houdt toch van schoonheid? Je vraagt je af of al die boeken even makkelijk verkopen. Dat blijkt wel zo. Je hebt niet per definitie een bestseller met een mooie cover, en een kwakkel met een lelijke. Laten lezers zich überhaupt leiden tot aankoop op basis van de cover? Of gaat het allemaal om marketing, hypes, buzz en geld?

Tijd om de cover te fileren.

Om te beginnen: een cover bestaat uit een voorkant, een rug en een achterkant. Ik zou deze hoogst evidente wetenswaardigheid niet vernoemen, ware het niet dat ze elk hun belang hebben.

De voorkant

De voorkant is voor de lezer de allereerste magneet in online webwinkels (51% van de verkoop in 2021) en vitrines van boekhandels. En zoals je weet kunnen magneten aantrekken of afstoten. Wat vind je zoal op de voorkant:

  1. De titel.
  2. De naam van de auteur.
  3. Het design: foto, illustratie, typografie.
  4. Een logline: een korte (slag)zin over inhoud, mysterie, hoofdpersonage. Vaak te zien bij thrillers:
    Sommige misdaden worden niet vergeten … (Onzichtbaar – Karin Slaughter).
    Zou jij een moord plegen om je familie te beschermen? (Het Motief – David Baldacci).
  5. Promotionele meldingen:
    1 miljoen boeken verkocht.
    Van de auteur van De Da Vinci code.
  6. Aanbevelingen van kranten en media:
    Een weergaloze roman ­­­– NRC Handelsblad (Het feest van de bok – Mario Vargas LLosa).
  7. Stickers met verkoopaantallen.
  8. Aard en genre van het werk: roman, thriller, literaire thriller, verhalenbundel, …
  9. Het logo of de naam van de uitgever.

Hieronder de covers van drie grote Oost-Vlaamse schrijvers: links een foto, in het midden typografie, rechts een illustratie. Voor wie kies je?

De achterkant

Eens de lezer je boek ‘ter hand heeft genomen’, al dan niet virtueel, zal hij de achterkant lezen. Wat vind je daar?

  1. De flaptekst.
  2. Een bio van de auteur.
  3. Een foto van de auteur.
  4. Quotes van kranten, media, bekende figuren, andere auteurs.
  5. De barcode.

De rug

Wordt vaak vergeten. Toch is ook deze belangrijk want dat is wat de potentiële lezer ziet als hij langst de rekken van de boekhandel of bibliotheek flaneert. Wat moet er duidelijk leesbaar op:

  1. De titel.
  2. De naam van de auteur.
  3. Het logo van de uitgever.

Wat is nu echt het belangrijkste aan de cover?

Alles! In een onderzoek van BookNet Canada (een non-profitorganisatie die technologie, standaarden en onderwijs ontwikkelt ten behoeve van de Canadese boekenindustrie) werd in een onderzoek gevraagd wat lezers het belangrijkste vonden bij de aankoop van een boek. Dit waren de resultaten: (percentage lezers dat een element als eerste rangschikt):

  • Bekendheid met de auteur: 35,5%.
  • De samenvatting (flaptekst): 25,8%.
  • Bekendheid met de serie: 17,2%.
  • Omslagontwerp: 6,9%.
  • Prijzen en bestseller stickers/badges: 6,5%.
  • Een advertentie over het boek: 4,7%.
  • Een aanbeveling van een auteur of beroemdheid: 3,1%.

Laten we dit even toepassen op mijn debuutroman Meisje aan de Overkant.

Wat blijkt? Bekendheid met de auteur en zijn boeken neemt maar liefst 52,7 % in. Gevolg? Ik ben de pineut! Niemand kent me. Dit is de reden waarom uitgevers niet staan te springen om boeken van onbekende schrijvers uit te geven, hoe goed ze ook zijn geschreven. Wat blijft er nog over voor mij? Een arme debutant? Peanuts!

Maar ik blijf optimist. Ik heb even de voor mij niet relevante elementen verwijderd en de resterende geëxtrapoleerd naar 100 %. En de winnaar is … de flaptekst, op ruime afstand gevolgd door het design. Conclusie: de flaptekst en het design zijn voor een beginnende schrijver van primordiaal belang.

Bekendheid van de auteur en zijn boeken

Bekende auteurs hebben dus een immense voorsprong op onbekende. Ik laat even in het midden of ze hun bekendheid hebben verworven omdat ze auteur zijn, dan wel omdat ze influencer, mediafiguur, sportlegende, tv-icoon, slimste of domste mens ter wereld zijn. Hun naam is een handelsmerk. Mensen kopen een Brusselmans, een Verhulst, een Pfeijffer, een Brouwers, een Lanoye. Of er nu een bok met vijf poten, een kameel met drie bulten of een zelfgenoegzame dodo met een scheve bek op staat, het zal hun worst wezen.

Wat met promotie en marketing?

Je kan de cover van Lize Spit haar debuut Het Smelt niet meteen een beauty noemen. En bekend was ze ook niet. Toch is het boek naar schatting 200.000 maal verkocht. De uitleg daarvoor? Keiharde promotie en marketing. Met andere woorden: GELD. Je wordt niet zomaar van illustere onbekende een bestsellerauteur. Uitgeverijen weten heel goed waarmee er geld valt te rapen en waarmee niet. Als ze vermoeden dat een boek enige opschudding of polemiek kan veroorzaken zijn ze er als de kippen bij. Ze weten perfect waar ze geld mogen tegenaan gooien, goed of slecht geschreven.

En dan de boekhandels. Kom je in de vitrine te liggen met een labeltje ‘Top 3’, of kom je gewoon nooit in een boekenwinkel terecht, het resultaat laat zich raden. Ook boekhandels hebben een neus voor zaken. Zo verschijnen er de laatste tijd overal standen met TikTok #Booktok boeken voor jongeren, vaak Engelstalige romans waar geen kat ooit heeft van gehoord. Wat meteen ook het belang aantoont van social media voor de boekenverkoop.

Hoeveel exemplaren worden er gemiddeld verkocht van een (Nederlandstalig) boek?

Uit een studie naar de impact van de gereglementeerde boekenprijs in Vlaanderen blijkt dat er in 2020 per boek gemiddeld 44 papieren exemplaren werden verkocht. Van e-books gemiddeld 24 exemplaren. Van Nederlandstalige boeken gemiddeld 111 stuks.

Daarin zitten alle bestsellers, kookboeken, sportboeken. Laat je als beginnende schrijver dus vooral niet ontgoochelen. Stel je doelen niet te hoog. Als je je boek wil verkocht krijgen, zal je zelf keiharde promotie en marketing moeten voeren en er geld tegenaan gooien. Verwacht op dat vlak ook niet te veel van uitgeverijen. Ze vinden altijd wel nieuwe goudhaantjes van zodra ze merken dat jouw boek niet langer verkoopt.

Wat kan een beginnende schrijver doen?

Om te beginnen een keigoed boek schrijven met een degelijke redactie van een professionele redacteur. En dan werken met de middelen die je hebt: een verzorgde kernachtige flaptekst, een proper design, titel en naam van de auteur duidelijk leesbaar, ook op het postzegelformaat van online boekenwinkels.

Verder: promotie en marketing. Voor alle duidelijkheid: dat zijn twee verschillende begrippen. Meestal blijft het alleen bij promotie: een korte opflakkering met een boekpresentatie, signeersessies, een paar lezingen, een artikel in de lokale pers en dat is het. Na drie à zes maanden is het liedje uit. Zo je al in de rekken van een boekhandel terecht kwam, word je er na zes maanden terug uit gebonjourd. Met wat geluk komt je geesteskind terecht op een rommelmarkt of in een vezelplaten bak in een warenhuis aan 50% van de prijs. Wordt ook deze opportuniteit je niet gegund, dan gaat de resterende voorraad onherroepelijk naar de versnipperaar. Lees in mijn artikel Vrouw belandt in versnipperaar hoe dat in zijn werk gaat.

Conclusie

Als schrijver, beginnend of niet, heb je één zekerheid: alle bekende schrijvers waren ooit onbekende schrijvers. Iedereen heeft zwarte sneeuw gezien. Maar de goeie hebben doorgezet, soms met een beetje geluk, een leuke connectie, een meevaller hier en daar. Doorzetten is dus de enige weg, want als je niet doorzet kom je geen gelukjes tegen, vind je geen connecties, heb je geen meevallers, raak je niet bekend en verkoop je geen letter.

En als het je echt niet meezit, dan heb je nog altijd de zoete hoop dat je bekend wordt na je dood, zoals Franz Kafka, Stieg Larsson, Edgar Allan Poe, om er een paar te noemen. Dan hebben je erfgenamen er toch nog iets aan.

Vond je dit artikel interessant? Aarzel niet om je hieronder in te schrijven voor mijn fanclub.